Họ lắc đầu, không biết trả lời sao. Lúc còn non nớt về mặt nhận xét xã hội, họ tưởng hình ảnh giai nhân nó đúng tướng diện của con người xương thịt giai nhân. Sự biến hóa ấy thân thể gây ảnh hưởng đậm trên tâm hồn họ mà sau đây bạn và tôi gia công tìm hiểu tỉ mỉ.
Mà nhất là họ thấy trong cách cư xử, xuyên qua lời nói, cử chỉ có những vẻ đẹp siêu nhiên: Sự hiền dịu, óc tế nhị, lòng hy sinh,tính phục vụ. Một lương tâm lành mạnh được huấn luyện trong lò tôn giáo, như trong công giáo chẳng hạn, lúc thối tiền lộn, lấy dư của kẻ khác năm cắc bạc là lo âu, bối rối. Cũng chưa nói hằng loạt tên những người ảnh hưởng lịch sử, xây cách mệnh làm xao động thế giới.
Nhưng khi muốn thu hút cặp mắt người đẹp thì họ tỉ mỉ kỹ lưỡng từng nếp áo, nếp quần. Tôi không hề có ý nghĩ lên án các tổ chức ấy, chỉ muốn bạn hết sức cẩn thận vì như Chúa Giê Su nói: Linh hồn thì chóng vánh mà xác thịt thì yếu đuối. Sao lại có lối dạy dỗ khiêu chiến như thế.
Tuổi xuân trước sức lôi cuốn điên dại của các tà thuyết y như một chiếc lá non ở giữa cơn lốc. Song dù sao thái độ quân tử của họ cũng đáng quý mến. Kể cả những bạn trai tự nhiên bên ngoài coi khiêm nhu đều sánh với bạn gái có cái gì cứng cỏi hơn.
Trong nhiều tác phẩm nhất là trong người bản lĩnh, tôi nói thời đại ta ai cũng thấy cần những đầu óc già giặn để xây dựng nhưng lại người ta ưa sống trẻ, quảng cáo trẻ, nỗ lực tìm mọi phương cách cho mình trẻ. Nhưng khi qua tuổi 14, bạn trai bắt đầu tỏ ra có trí tuệ quảng bác và sâu sắc. Nếu họ non yếu tinh thần: đời họ sẽ là đời bỏ đi.
Bạn trai ở thời hoa niên không tự đắc như Khuất Nguyên mà cho đời say hay đục cả. Phải nói hai phái bổ túc cho nhau về mọi mặt từ đời sống vật chất đến tinh thần, tâm đức và xã hội. Họ ý thức các lối xử tiếp trong gia đình.
Vì thiếu tính giáo dục sáng suốt, có nhiều bạn trai sau thời gian biết việc xuất tinh không phải là thứ bịnh, hay rờ mó đến cơ quan sinh dục của mình để làm nhục thú. Còn chỗ họ ở mới hỡi ôi. Khi người bạn trai từ 12 tuổi trở đi, các hạch phát tiết chất dịch truyền sinh phát triển.
Có người nói họ có đầu óc cách mệnh. Nhà giáo dục nên sáng suốt tìm những lúc bạn trai cô độc để giúp họ giải thoát tâm hồn. Nói điều nầy tôi vẫn nghĩ một số người nam có óc phụ nhược.
Nhưng sao tôi vẫn hồ nghi kẻ có cốt tủy kỳ dị khó sửa quá. Bàn viết của họ thì đúng là tiệm tạp hóa của Hoa kiều. Rất có thể họ là những người đã từng bán rẽ trái tim, ba chìm bảy nổi trong biển ái, sau cùng những thất bại chua cay do non dại khiến họ tin tưởng sự khôn ngoan của người lớn.
Lương tâm họ đã úng vì tâm hồn họ tội lỗi làm cho ủng. Đừng ai trông chạy theo kịp thời gian hớt tóc của họ. Tôi không nói những người tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng.